ANDON SİSTEMİ
Japonca bir kelime olan ANDON en genel tanımıyla “ışıklı sinyal”
anlamına gelmektedir. Ve yalın yönetim / üretim sisteminin en önemli görsel iletişim
araçlarından birisidir. Literatürde Andon’un değişik tanımları yapılmıştır;
ANDON PANOSU:
Üretim sisteminin mevcut durumu hakkında bilgi vererek, ekip
üyelerini yaklaşan yada oluşan problemler hakkında uyaran, genellikle ışıklandırılmış
ve üretim alanında baş seviyesinin üstüne yerleştirilen, bir görsel kontrol cihazı.
Andon ilk başlarda lambalar, ışıklı kolonlar şeklinde kullanılmaya başlanmış, daha
sonra lamba grupları, lambalı panolar haline dönüşmüştür. Teknolojinin gelişmesiyle
birlikte ledli, dijital panolar olarak yaygınlaşmıştır. LCD monitörlerin, televizyonların
boyutlarının büyümesi – fiyatlarının ucuzlamasıyla sadece yazıların, rakamların
değil, grafikli – resimli uyarılarında ANDON SİSTEMİ nde yer alması sağlanmıştır.
PC, PLC teknolojisindeki gelişmeyle birlikte bu panolar sadece bir sinyal aracı
olarak kalmamış, üretim sistemiyle bütünleşmiş etkili bir görsel yönetim aracı -
proses kontrol aracına dönüşmüştür.
BİLGİ GÜÇTÜR; İLGİLİ NOKTALARA HIZLI VE
UYGUN ARAÇLA İLETİLİRSE
Sadece üretebilmenin değil, rakiplerimizden daha hızlı, daha ucuz, daha kaliteli
ve daha yenilikçi olabilmenin çağını yaşıyoruz. Yoğun rekabet ortamında hayatta
kalabilmemiz bu bileşenlerin uyumlu ve etkin olarak yönetilebilmesine bağlıdır.
Nasıl ki insanın ne kadar güçlü kasları, sağlam bir vücudu olsa dahi sinir sistemi
çalışmadığında hareketleri felce uğruyorsa, etkin bir bilgi iletişim sistemi olmayan
kuruluşlarında hareketleri felce uğramaktadır. ANDON SİSTEMİ kuruluşun sinir sisteminin
en önemli unsurlarından biridir.
Kuruluşun müşterilerine karşı sorumluluklarını yerine getirmesi (etkinlik) ve varlığını
sürdürebilmesi için gerekli karı sağlaması (verimlilik) için binalara, makinalara,
tezgahlara yatırım yaptığı gibi iletişim sistemine de yatırım yapması esastır. İletişim
sistemi etkin olmayan kuruluşlarda sıkça yaşanan sorunlardan bazılarına bakarsak;
·
Üretim planı yapıldıktan sonra, hangi operasyonda ne üretileceği, hangi
tipten kaçar adet üretileceği bilgisi, ilgili operasyonlara iletilmede sorunlar
yaşanmaktadır.
·
Üretim performansı (gerçekleşen/hedef) gerçek zamanlı görülememektedir.
Bu bilgiye ulaşıldığında da iş işten geçmiş olmaktadır.
·
Üretimi aksatan unsurlar (malzeme ihtiyacı, kalite sorunu, arıza
vb) ilgili birimlere zamanında iletilememekte ve ilgili birimlerin aksamaya
müdahalesi gecikmektedir.
·
Kayıtlar uygun araçlarla tutulmadığı için geçmişe doğru istenilen bilgiye
(üretim gerçekleşme oranı, üretimi aksatan nedenler, üretimi durduran nedenler,
tekrarlama oranları, kayıp süreler vb) ulaşılamamakta veya çok zor / geç ulaşılabilmektedir.
·
Çalışanları hedefleri ve gerçekleşen performanslarını gerçek zamanlı
görememektedir.
Akıllıca kurgulanmış ve birbiriyle uyumlu araçlarla komple bir sistem olarak
geliştirilmiş ANDON SİSTEMİ yukarıdaki sorunları ortadan kaldırmakta sistemin
etkinlik ve verimlilik çabalarına katma değeri yüksek bir katkı yaratmaktadır.
YALIN ÜRETİM LİTERATÜRÜNDE ANDON
Dünyayı değiştiren makina : OTOMOBİL kitabıyla Japon
üretim sistemini analiz eden ve Japon üretim sistemini YALIN ÜRETİM olarak tanımlayan
James ve xx tarafından kurulan YALIN ENSTÜTÜ kuruşu tarafından yayınlanan LEAN
LEXICON ‘da ise ANDON aşağıdaki gibi tanımlanmıştır;
ANDON SYSTEM – (Orijinaline sadık kalmak
için İngilizce den çeviri yapılmamıştır)
A visual management tool that highlights the status of operations in an area
at a single glance and that signals whenever an abnormality occurs.
An ANDON can indicate production status (for example, which
machines are operating), an abnormality (for example, machine downtime, a quality
problem, tooling faults, operator delays, and materials shortages), and needed
actions, such as changeovers. An ANDON can also be used to
display the status of production in terms of the number of units planned versus
actual output.
A typical ANDON, which is the Japanese term for "lamp", is
an overhead signboard with rows of numbers corresponding to workstations or
machines. A number lights when a problem is detected by a machine sensor, which
automatically trips the appropriate light, or by an operator who pulls a cord
or pushes a button. The illuminated number summons a quick response from the
team leader. Colored lighting on top of machines to signal problems (red) or
normal operations (green) is another type of ANDON.
See : Jidoka, Visual Management.
GELİŞMİŞ ANDON SİSTEMİ: FIXED- POSITION STOP
SYSTEM
Bu sistemde (Önceden belirlenmiş pozisyonlarda durdurma sistemi) ; seri üretim
hattındaki (bu hat otomobil üretim hattı olabildiği gibi, motor, boya, presleme,
montaj vb hattı da olabilir) operasyon istasyonlarında çevrimin başladığı nokta
ile bittiği nokta –yani operatörün operasyonlarını tamamlayacağı zaman diliminde
ve mesafede – herhangi bir anormallikten (gerekçeden) dolayı operatör operasyonunu
tamamlayamaz ise hattı durdurmadan yardım talebinde bulunur. Yardım talep gerekçesi
malzeme bitmesi, arıza, kalite problemi, iş kazası, acil durum vb olabilir.
Yardım talebi montaj hattındaki panolarda – istasyon ve yardım gerekçesiyle
birlikte – görüntülenir. Özel bir ekip yada konuyla ilgili birimler yardım talebi
yapılan istasyona hattı durdurmadan gerekli yardımı yaparlar. Yardım zamanında
ulaşmaz ise eksik üretim yada hatalı üretim olmaması için hat durdurulur. Genellikle
yardım talebi operasyon süresinin % 60-70 i tükenince yapılır. Kalan % 30-40
sürede ilgili müdahale yapılır. LEAN LEXICON ‘da aşağıdaki tanımlandığı şekliyle
:
FIXED- POSITION STOP SYSTEM
(Orjinaline sadık kalmak için İngilizce
den çeviri yapılmamıştır)
A method of addressing problems on assembly lines by stopping the line at the
end of the work cycle -that is, at a fixed position - if a problem is detected
which cannot be solved during the work cycle. In the fixed-position stop system,
an operator discovering a problem with parts, tools, materials supply, safety
conditions, etc., pulls a rope or pushes a button to signal the supervisor.
The supervisor assesses the situation and determines if the problem can be fixed
before the end of the current work cycle. If the problem can be fixed, the supervisor
resets the signal system so the line doesn't stop. If the problem can't be corrected
within the remainder of the cycle time, the line stops at the end of the work
cycle. The fixed-position stop system was pioneered by Toyota to solve three
problems: (1) The reluctance of production associates to pull the signal cord
if the entire line would be stopped immediately; (2) unnecessary line stoppages
to deal with minor problems which could be resolved within one work cycle; and
(3) the need to stop the line at the end of a work cycle rather than mid-way
through the cycle to avoid the confusion - plus the quality and safety problems
- inherent in restarting work tasks part of the way through a cycle. The fixed-position
stop system is a method of Jidoka, or building in quality, on manual processes
along moving assembly lines.
See: Andon, Automatic Line Stop, Jidoka.
TÜRKİYE ‘ DE ANDON SİSTEMİ
Türkiye’ de özellikle otomotiv sektörü ANDON SİSTEMİ ni kullanmakta başı çekmektedir.
TOFAŞ, RENAULT, FORD gibi otomotiv üreticileri ve BEYÇELİK, MATAY, BOSCH gibi
büyük otomotiv tedarikçileri ANDON SİSTEMİ ni etkin olarak kullanmaktadır. (Adı
geçen firmalara firmamız ANDON SİSTEMİ kurduğu için bu firmaları andık. Firmamız
tarafından kurulmayan ama ANDON SİSTEMİ kullanan başka kuruluşlar da olabilir.)
ANDON SİSTEMİ kurmaya çalışan ancak başarısız olan firmalarda mevcuttur. Başarısızlık
nedenleri ;
·
Doğru firma seçmemeleri
·
Doğru çözümleri tercih etmemeleri
·
İhtiyaçlarını doğru tanımla(ya)mamaları
·
Firma kültürünün böyle bir sisteme hazır olmaması
Olarak sıralanabilir.
TSC ANDON SİSTEMİ ÇÖZÜMLERİ
ANDON SİSTEMİ raftan satılan bir ürün değildir. ANDON SİSTEMİ bir mühendislik
çözümüdür. Ve firmaya özel geliştirilir.
Bu anlayışla TSC OTOMASYON mühendislik çözümünü kendi bünyesinde üretebilecek
altyapıya sahiptir.
ANDON SİSTEMİ BİLEŞENLERİ;
ANDON PANOSU: Kendi atölyemizde ihtiyaca özel tasarlayarak
üretiyoruz. Ledlerden, dijital modüllerden istenilen parlaklıkta, tek renkli,
çok renkli, grafik, tek satır, çok satır, sabit, kayan yazı şeklinde, istenen
boyutta, kısacası sonsuz seçenekte. Ayrıca ANDON PANOSU olarak LCD ekranlar
da kullanılabilmektedir.
ANDON PANOSU İŞLEMCİ YAZILIMI: Kendimiz yazıyoruz, test ediyoruz.
PC YAZILIMI: Veri tabanı bazlı, kullanıcı dostu arayüzlü, scada
yapılı, kendimiz yazıyoruz.
PLC PANOSU: Siemens PLC ler kullanarak ihtiyaca özel kendimiz
hazırlıyoruz.
PLC YAZILIMI: Kendimiz yazıyoruz, test ediyoruz.
ÖZEL ARABİRİMLER: İhtiyaca özel buton grubu, bağlantı kutusu
vb. kendimiz tasarlıyoruz, montajlıyoruz.
Ve hepsinden önemlisi ;
TÜM BİLEŞENLERİ BİRLİKTE UYUMLU ÇALIŞMASI: Komple entegre çözüm
üreterek müşterilerimize sorunsuz sistem teslim ediyoruz.
TSC ANDON SİSTEMİ UYGULAMA ÖRNEKLERİNDEN
BAZILARI